29 Iedereen designer?

Design is hot. Ik kom het overal tegen. In de krant, in vakbladen, in onderzoeken die aantonen dat design een positief effect heeft op de omzet van een bedrijf. In mei vonden er in Amsterdam zelfs twee internationale conferenties plaats over design. Ook het vakblad Communicatie besteedt aandacht aan het thema, maar daar klinkt een ander geluid: `Over tien jaar maakt iedereen zelf de visuele identiteit van zijn onderneming of organisatie. Designers zijn niet meer nodig.´

Hoe zit het nu? Is design hot of niet? En welke rol speelt de designer daarbij? In Adformatie van 27 mei staat een interessante uitspraak van Richard van der Laken (Design Politie): `Een ontwerper is vaak monomaan met zijn eigen discipline bezig. Terwijl je zoveel kunt leren van andere vakgebieden.´ Van der Laken is een van de initiatiefnemers van de conferentie ´What design can do´, over de sociaal-maatschappelijke impact van design.



Monomaan bezig zijn als ontwerper, dat heeft vast niet de toekomst. Dat klinkt door in de uitspraak van Hans Brandt (Total Identity) in `Communicatie´ over de veranderende functie van designbureaus: `Onze rol gaat meer over het vormgeven van relaties dan over een ontwerp als eindproduct.´ Dat klinkt wel erg algemeen, daarmee begeeft Brandt zich volgens mij op glad ijs. De core business van een designbureau is en blijft toch het vormgegeven, visueel gemaakte product of verhaal? De manier waarop je dat doet kan natuurlijk wel verschillen.

Nieuwe rol
De designbureaus zijn op zoek naar een nieuwe rol en een andere manier van werken. Die zoektocht gaat ver. Het belang van huisstijl en visual identity staat zelfs ter discussie onder ontwerpers. Dat gaat te ver. Natuurlijk heb je huisstijl en visual identity hartstikke hard nodig voor herkenbaarheid en zichtbaarheid in deze wereld die is overladen met visuele stimuli. De manier waarop je tot dat ontwerp komt, dat is alleen de vraag.

What can design do?
Ik geloof niet dat iedereen designer is, nu of in de toekomst. In ieder geval niet in de zin van een ontwerper die in staat is om een kwalitatief goed en passend beeld te maken. Eigenlijk gaat het om de toegevoegde waarde van visual design. What can design do? Een bevriende vormgever zei het onlangs zo: `Vormgevers kijken anders en kunnen anderen helpen anders te kijken. Dat doen ze door dingen te vertalen naar kleur en vorm.´

Die vertaling, daar gaat het om. Dat je daar een echte designer bij nodig hebt, nu en in de toekomst, dat weet ik eigenlijk wel zeker.